Metabolizma vücudunuzun yiyecekleri enerjiye dönüştürme sistemidir. Çocukluk ve ergenlik döneminde metabolizma en hızlı şekilde çalışır. 20-40 yaş arasında ise metabolizma durağan bir hıza ulaşır. Fakat 40 yaşından sonra her yıl metabolizma hızı yaklaşık yüde 3-5 azalarak yaşla birlikte hareketimiz kısıtlanmaya başlar, yediklerimizi enerji olarak kullanılmaz, yağ haline getirilerek depolanır.
Özellikle kadınlarda premenopoz, menopoz süresi ve menopoz sonrası bir takım hormonlardaki azalma nedeniyle metabolizma daha da kompleks bir sorun halini alır, yavaşlar ve özellikle bel çevresi yağlanması hızlanır. Metabolizma yavaşlığını harekete geçirmek, doğru bir beslenme planı ve ideal aktivite planıyla mümkün
Hormonlar Önemli
Vücutta hormonsal değişimler vücudun enerji kullanımını azaltabilir. Az çalışan metabolizma yorgunluğun, halsizliğin, çalışma isteksizliğinin ve sindirim problemlerinin oluşmasının da temel sebeplerinden biridir. Az çalışan tiroit, menopoz, yoğun stres metabolizmayı kontrol eden hormonların azalmasına neden olur. Hormonsal değişimlerde yapılacak en önemli adım eğer metabolizmayı yavaşlatan kronik bir hastalık varsa bunun teşhis edip tedavi etmektir.
Uykunuzu Alın
Düzenli, iyi alınan ve ortalama 7-8 saat süren kesintisiz uyku normal metabolizmanın çalışması için elzemdir. Uyku düzeniniz bozulduğunda sirkadiyen ritminiz de bozulur. Gece gündüz periyodunda ritmik çalışan hormonların salgılanması da değişerek metabolizmada yavaşlamaya neden olur. Az uyuyanlar, yetersiz ve kalitesiz uykuya sahip olan bireylerin metabolizmaları yavaşlar.
Katı Diyet Uygulamayın
Unutmayın ne kadar kilo verdiğiniz değil nasıl zayıfladığınız metabolizmanızın sağlığı açısından çok önemlidir. Yeterli miktarda yemek yeme ve yeterli su içimi metabolizmanın doğru çalışmasında gereklidir. Sık uygulanan katı diyetler vücuda daha az kalori ile yaşaması gerektiğini öğreterek kalıcı metabolizma düşüklüğüne sebep olabilir. Ayrıca çok az yemek ve fazla yapılan egzresiz sonucunda zayıflama diyeti uygulayan kişilerin vücutlarının daha az kaloriyle çalışmayı öğrenir.
Su İçin
Düzenli olarak gün içinde ve öğünlerle beraber su içmek metabolizmanın yavaşlamasını önler. Çünkü su yediğimiz yiyeceklerin kalori olarak kullanılmasında rol oynar. Su içerek kanın akışkanlığını arttırarak, sindirilen besin öğelerinin kan yoluyla dokulara taşınmasını dolayısıyla organların optimal çalışmasına destek olur. Su içmediğiniz her gün vücut yağ yakımını azaltır ve kilo verimini de zorlaştırır. Öğünlerle birlikte su içimi metabolizmanın hızlanmasını destekler. Ana ve ara öğünlerde en az 1-2 bardak su içen kişilerin metabolizma hızlarının yüzde 2-3 arttığı ve daha hızlı kilo verildiğini gösteren bilimsel araştırmalar yeni yeni yayınlanıyor.
Yeterli Protein Alın
Özellikle hayvansal kaynaklı proteinler metabolizmanın hızından sorumludur. Eğer metabolizma hızını düşmesini istemiyorsanız, sağlıklı hayvansal protein içeren besinleri dengeli tüketmenizde fayda var. Yağsız kırmızı et, derisiz tavuk, hindi ve balık eti, süt ürünleri ve yumurtadan çeşitli şekilde beslenmenizde bulunduracağınız protein miktarı termojenesiz dediğimiz besinlerin vücutta enerjiye dönüşmesi sırasındaki ısıyı arttırarak kalori yakımının da artmasına dolayısıyla metabolizma hızının yükselmesine neden olur.
Doğru Zamanda Yiyin
Ne yediğiniz kadar ne zaman yediğiniz de metabolizmanın doğru çalışmasını etkiler. Öğün atlama metabolizma hızını yavaşlatır, öğünleri geç yemek vücudun yiyecekleri kaloriye çevirme yeteneğini olumsuz etkiler. Güne erken kahvaltı ile başlamak günün tam orta vaktinde öğle yemeği yemek ve erken akşam yemeğini tüketmek metabolizmanın canlı kalması için en doğru zamanlardır. Öğün atlamanın, özellikle kahvaltı öğününü yapmamak insülin hormonunun gün içinde aşırı yükselmesini sağlar. Kan şekeri kontrolünü zorlaştırmakta etkilidir. Bunun sonucunda da sürekli atıştırmaya yönelirsiniz.
Baharatları Eksik Etmeyin
Toz zerdeçal, tane çekilmiş karabiber ve kimyon içerdiği özel biyoaktif bileşenler sayesinde kısa süreli de olsa metabolizmayı hızlandırır. Ayrıca hardal metabolizma hızını yükselten bir besindir. Pul biber de metabolizmayı destekler.
Kahve İçmekten Vazgeçmeyin
Doğal kafein metabolizmayı yüzde 3-11 arasında arttırır. Aynen yeşil çayda olduğu gibi kahvenin de serbest yağ asitlerini kalori olarak hızlı bir şekilde kullanılmasını sağlayarak yağ yakımını olumlu etkiler. Özellikle ara öğünlerde kahve içmek metabolizmayı daha fazla etkiler.
